jak wybrać przedstawiciela pracowników do ppk
PPK — rezygnacja. Uczestnictwo w Pracowniczych Planach Kapitałowych nie jest obowiązkowe. Ponieważ jednak wszyscy zatrudnieni przed 55. rokiem życia zostają wpisani do programu automatycznie, niezbędna jest rezygnacja z PPK, gdy nie chce się brać w nim udziału. Żeby zrezygnować z PPK, musisz złożyć do pracodawcy odpowiedni druk.
Wpłat do PPK, finansowanych zarówno przez pracodawcę, jak i pracownika, dokonuje się począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał stosunek prawny wynikający z umowy o prowadzenie PPK. To oznacza, że niezależnie od tego, czy pracownik został zapisany do PPK przez pracodawcę, czy też jego pracodawca nie
Zapewniają konkretne korzyści podatkowe, jednak wpłacać na nie można środki do ustalonego limitu. PPK i PPE to z kolei programy, które zakładają partycypację pracodawcy. Udział zarówno w PPE, jak i PPK jest dla pracownika dobrowolny. Zasady funkcjonowania PPK są ściśle określone w ustawie. Składka pracodawcy wynosi przynajmniej
Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to program prywatnego, długoterminowego oszczędzania, w którym oszczędności budowane są wspólnie przez pracowników, pracodawców i państwo. Dla pracownika, udział w PPK jest dobrowolny (może w każdej chwili zrezygnować z oszczędzania w PPK i do niego powrócić).
Pracownicze Plany Kapitałowe to powszechny program oszczędzania dla pracowników, do którego każdy zostanie zapisany automatycznie, ale w dowolnej chwili można z niego rezygnować. Składka wynosi minimum 2 proc. (maksymalnie 4 proc.), a dla pracodawcy minimum 1,5 proc. (maksymalnie 4 proc.).
nonton film after 2019 sub indo rebahin. Na pracodawcach ciąży wiele obowiązków związanych z uruchomieniem PPK. Pokazujemy, jak się w tym nie pogubić KROK 1: Sprawdź czy i kiedy musisz uruchomić PPK Proces wdrażania PPK podzielony jest na cztery etapy. W 2019 roku PPK musieli utworzyć najwięksi pracodawcy, którzy zatrudniają co najmniej 250 osób. Przepisy ustawy o PPK stały się dla nich obowiązujące z dniem 1 lipca 2019 r. Kolejne firmy wdrażają PPK zgodnie z harmonogramem:Reklama podmioty zatrudniające 20-49 osób oraz 50-249 osób - od 1 czerwca 2020 r. pozostałe podmioty zatrudniające i sektor finansów publicznych - od 1 stycznia 2021 roku Jeśli dany podmiot zatrudniający należy do jednej grupy kapitałowej może przystąpić do PPK w terminie, który obowiązuje największą spółkę z grupy (czyli z największą liczbą osób zatrudnionych).Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych. Przeczytaj także: Poradnik PPK dla kadr i płac Do kiedy pracodawcy mają czas na zawarcie umowy o prowadzenie i zarządzanie PPK? Zgodnie z zapisami ustawy, maksymalny czas na zawarcie umowy o prowadzenie PPK to 10 dzień miesiąca następującego po upływie 3 miesięcy od momentu powstania obowiązku na wprowadzenie PPK. Dla przykładu pierwsze grupy pracodawców miały czas do 12 listopada 2019 roku. Umowa o zarządzanie PPK musiała być zawarta najpóźniej 10 dni roboczych przed powyższym terminem, czyli w przypadku największych pracodawców do 25 października 2019 r. W przypadku pozostałych grup dane podano w tabeli (powyżej). Jak obliczyć stan zatrudnienia? PPK mają być objęte osoby zatrudnione. W art. 2, pkt. 18 ustawa precyzyjnie określa katalog osób uprawnionych. Sprawdź listę osób podlegających PPK. Pod uwagę brany jest stan zatrudnienia na 6 mies. przed powstaniem obowiązku uruchomienia (dla przykładu w przypadku największych podmiotów był to 31 grudnia 2018 r.). Pracownicze Plany Kapitałowe obejmą pracowników, którzy w danej firmie posiadają staż pracy dłuższy niż 3 miesiące (na podstawie okresów zatrudnień z ostatnich 12 miesięcy). Kto może być zwolniony z PPK? Niektórzy pracodawcy, mimo że „trafiają w ustawowe widełki”, mogą nie uruchamiać PPK. Ustawa przewiduje trzy wyjątki. samozatrudnieni - ich nie dotyczą przepisy ustawy o PPK; mikroprzedsiębiorcy, czyli firmy zatrudniające mniej niż 10 osób – jeśli wszyscy pracownicy złożą deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat na PPK, nie muszą być one uruchamiane. pracodawcy, którzy prowadzą pracownicze programy emerytalne (PPE) nie mają obowiązku tworzenia PPK. Spełnionych musi być jednak łącznie kilka warunków. Pierwszy – pracodawca musi prowadzić PPE i naliczać składki przed 1 lipca 2019 r. Składki muszą wynosić co najmniej 3,5% wynagrodzenia brutto. Dodatkowo, konieczny jest stopień partycypacji w PPE na poziomie przynajmniej 25% osób zatrudnionych. Przeczytaj: Jak rozmawiać z pracownikami o PPK? KROK 2: Przygotuj firmę na PPK PPK rodzi wiele obowiązków dla pracodawców. By sprawnie wdrożyć nowe rozwiązania emerytalne, trzeba ten proces dobrze przygotować. Po pierwsze należy sprawdzić ilu zatrudnionych może uczestniczyć w PPK. Znając stan zatrudnienia, jesteśmy w stanie obliczyć ile środków potrzebujemy z tytułu składek pracodawców. Wpłaty dzielą się na podstawowe i dodatkowe. Jeśli chodzi o pracodawcę, minimalna wysokość wpłat to 1,5% wynagrodzenia brutto. Zatrudniający może również podjąć decyzję o zwiększeniu wymiaru wpłat, o kolejne do 2,5% brutto (wysokość dopłat może zostać zmieniona). Może on określić kryteria dla wpłat dodatkowych (np. długość stażu pracy), by przysługiwały one określonym grupom zatrudnionych (np. jako forma motywacji). Łączna wysokość wpłat odprowadzanych przez pracodawcę nie może przekroczyć 4% wynagrodzenia brutto. Ważne jest, że wpłaty finansowane przez podmiot zatrudniający nie są wliczane do wynagrodzenia stanowiącego podstawę ustalenia wysokości obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Od wpłat pracodawcy naliczany jest jednak podatek dochodowy (składki to przychód pracownika), który jest potrącany z wynagrodzenia. Na pracodawcy ciąży obowiązek obliczania i przekazywania wpłat zarówno finansowanych przez siebie, jak i zatrudnionego. By proces odprowadzania składek na PPK dobrze funkcjonował potrzebne jest także przygotowanie kadr i działu księgowości, które będą odpowiedzialne za wszelkie sprawy techniczne. Możliwe, że konieczne będzie wprowadzenie także zmian informatycznych. Zatrudniający powinien także poinformować pracowników, że uruchamia PPK, jakie są zasady funkcjonowania programu oraz jakie obowiązki i uprawnienia mają pracownicy (w tym możliwość rezygnacji z uczestnictwa oraz ponowny zapis co cztery lata). Kiedy pracodawcy muszą wpłacić pierwsze składki na PPK? Wpłaty na PPK są naliczane i pobierane od pierwszego wynagrodzenia wypłacanego po dacie zawarcia umowy o prowadzenie PPK. Wpłaty muszą być odprowadzone do 15 dnia miesiąca. W sytuacji gdy wynagrodzenie jest wypłacane w okresach krótszych niż miesiąc, wpłaty należne za dany miesiąc dokonywane są w terminie do ostatniego dnia miesiąca. KROK 3: Wybór instytucji zarządzającej PPK Zgodnie z przepisami ustawy pracodawca wybiera instytucję zarządzającą PPK „w porozumieniu z pracownikami”. Pod tym terminem kryje się zakładowa organizacja związkowa lub reprezentacja osób zatrudnionych. Jeżeli na miesiąc przed upływem terminu, w którym PPK musi być utworzone (podpisać umowę o zarządzanie PPK), nie uda się dojść do porozumienia, zatrudniający samodzielnie wybiera tę instytucję. Zobacz listę instytucji oferujących PPK. Jakimi kryteriami wyboru się kierować? Jak głosi ustawa, pod uwagę należy wziąć przede wszystkim warunki zarządzania środkami gromadzonymi w PPK. Chodzi głównie o efektywność tych instytucji w inwestowaniu powierzonego kapitału oraz doświadczenie w zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi lub funduszami emerytalnymi. Wyboru dokonuje się, mając także na uwadze najlepiej rozumiany interes osób zatrudnionych. Możliwe, że kryterium będzie także czynnik kosztowy – ustawa nakłada maksymalny limit opłaty. Gdy nie uda się wybrać instytucji finansowej, pracodawca zawiera umowę z PFR TFI, czyli wyznaczoną instytucję finansową. KROK 4: Podpisanie umowy o zarządzanie W punkcie pierwszym przedstawiliśmy kluczowe terminy dla pracodawców, którzy wdrażają PPK. Gdy uda się wybrać instytucję, która będzie zarządzała zgromadzonymi środkami (wpłaty pracodawców, pracowników i dopłaty państwowe), trzeba podpisać dwa rodzaje umów. Pierwsza to umowa o zarządzanie. Umowa ta tworzy PPK u danego pracodawcy (lub zmienia instytucję zarządzającą, gdy PPK już funkcjonuje). Określa ona wszystkie najważniejsze kwestie dotyczące danego planu kapitałowego, w tym nazwy funduszy zdefiniowanej daty, które są podstawą danego PPK; warunki gromadzenia środków oraz sposób i terminy wypłat; wysokość wpłat dodatkowych pracodawcy; sposób deklarowania wpłat dodatkowych pracowników; maksymalną wysokość opłat funduszy; warunki zawierania umów o prowadzenie PPK. Ważne, by zostały również określone warunki zmiany i wypowiedzenia umowy. Umowa musi być zawarta w postaci elektronicznej. Informację o zawarciu umowy o zarządzanie należy przekazać do ewidencji, prowadzonej przez Polski Fundusz Rozwoju. Jeśli pracodawca nie zawrze jej w wymaganym terminie, zostanie do tego pisemnie wezwany przez Polski Fundusz Rozwoju (PFR) i będzie mieć wtedy 30 dni na jej zawarcie. Jeśli nie dopełni tego obowiązku, będzie podlegać karze grzywny w wysokości do 1,5% funduszu wynagrodzeń z poprzedniego roku obrotowego u tego pracodawcy. KROK 5: Podpisanie umowy o prowadzenie PPK Umowa o prowadzenie PPK to umowa o przystąpienie pracowników do planu kapitałowego pracodawcy. Pracodawca zawiera ją z instytucją finansową w imieniu wszystkich osób zatrudnionych (z 90-dniowym stażem), które ukończyły 18 lat i nie ukończyły 55. roku życia, chyba że wcześniej pisemnie zrezygnują z dokonywania wpłat do PPK. Osoby zatrudnione, które ukończyły 55. rok życia i nie ukończyły 70. roku życia mogą się zapisać do PPK, ale muszą złożyć wniosek. Pracodawca musi poinformować swoich pracowników o takiej możliwości. W umowie tej określa się dane identyfikujące uczestnika PPK; sposób deklarowania i zmiany wysokości wpłat dodatkowych; zakres, częstotliwość i formę informowania uczestnika PPK o środkach zgromadzonych na rachunku. Pracownicy są przypisywani do konkretnego funduszu zdefiniowanej daty właściwego do jego wieku. Po podpisaniu umowy, uczestnik może go zmienić na inny fundusz. Umowa o prowadzenie PPK jest zawierana raz, a lista pracowników objętych PPK ma formę załącznika. Gdy grono uczestników PPK prowadzonego przez danego pracodawcę ulegnie zmianie, aktualizowany jest załącznik. Jeśli pracodawca nie podpisze tej umowy w terminie, to PFR wzywa pracodawcę do zawarcia umowy z wyznaczoną instytucją finansową (PFR TFI) lub przekazania informacji o zawarciu umowy o zarządzanie PPK z inną instytucją. Pozostałe obowiązki pracodawców Terminowe i prawidłowe obliczanie, pobieranie oraz przekazywanie wpłat do wybranej instytucji finansowej To najbardziej odczuwalny obowiązek pracodawcy. To on odpowiada za obliczanie i przekazywanie wpłat zarówno finansowanych przez siebie, jak i pracowników. Wpłaty dzielą się na podstawowe i dodatkowe. W przypadku pracodawcy, minimalna wysokość wpłat to 1,5% wynagrodzenia brutto zatrudnionego, a maksymalna - 4,0%. Liczy się je od podstawy dla składek emerytalno-rentowych (nie tylko od wynagrodzenia, ale też innych składników). Pracodawca może określić kryteria dla wpłat dodatkowych (np. długość stażu pracy), by przysługiwały one określonym grupom zatrudnionych. Wpłaty finansowane przez podmiot zatrudniający nie są wliczane do wynagrodzenia stanowiącego podstawę ustalenia wysokości obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Od wpłat pracodawcy naliczany jest jednak podatek dochodowy, potrącany z wynagrodzenia. W przypadku wpłat pracownika wpłata podstawowa wynosi 2,0% wynagrodzenia brutto, a dodatkowa – do 2,0% wynagrodzenia brutto zatrudnionego. Osoby, których miesięczne wynagrodzenie uzyskiwane z różnych źródeł, nie przekroczy 120% minimalnego wynagrodzenia będą mogły skorzystać z obniżonej stawki podstawowej, nie mniejszej niż 0,5%. Wpłaty na PPK są naliczane i pobierane od pierwszego wynagrodzenia wypłacanego po dacie zawarcia umowy o prowadzenie PPK. Wpłaty muszą być odprowadzone do 15. dnia miesiąca. W sytuacji gdy wynagrodzenie jest wypłacane w okresach krótszych niż miesiąc, wpłaty należne za dany miesiąc dokonywane są w terminie do ostatniego dnia miesiąca. Przekazywanie pracownikom oraz wybranej instytucji finansowej informacji związanych z utworzonymi PPK Pracodawca ma szereg obowiązków informacyjnych wobec pracowników, jak i instytucji finansowej. Stąd konieczność ciągłego monitorowania PPK. Pracowników musi informować o: możliwości przystąpienia do PPK osób pomiędzy 56. a 70. rokiem życia – pracownicy w tym wieku nie są zapisywani automatycznie, tylko na własny wniosek; ponownym zapisie do PPK co 4 lata – dotyczy sytuacji, w której pracownik zrezygnował z dokonywania wpłat na PPK. Wówczas pracodawca ma obowiązek informować takiego pracownika co 4 lata, do ostatniego dnia lutego danego roku o ponownym dokonywaniu wpłat (obowiązek od 1 stycznia 2023 r.), chyba że osoba ponownie złoży deklarację; zmianie wysokości wpłat - możliwości wpłaty dodatkowej lub obniżenia wpłaty podstawowej do 0,5% – standardowo składka podstawowa pracownika wynosi 2,0% wynagrodzenia brutto; dyspozycji transferu w PPK – ten obowiązek nie będzie występował zbyt często. Dotyczy bowiem sytuacji, gdy pracodawca zdecyduje się zmienić instytucję finansową – a więc zawrze nową umowę o prowadzenie w imieniu swoich pracowników. W tej sytuacji będzie musiał poinformować swoją załogę o obowiązku złożenia w ich imieniu wniosku o wypłatę transferową środków dotychczas zgromadzonych w PPK. Instytucję finansową musi natomiast informować o: rezygnacji pracownika, ponownym przystąpieniu, przystąpieniu osób 55+, wpłatach dodatkowych - deklaracje, zmianie wpłat dodatkowych, obniżeniu wpłaty podstawowej, zmianie danych pracownika, dyspozycji transferu pracownika. Do obowiązków pracodawcy należy także gromadzenie i archiwizacja dokumentacji dotyczącej PPK, w tym prowadzenie ewidencji pobranych i przekazanych do wybranej instytucji finansowej składek. Co grozi za niewprowadzenie PPK? Dla podmiotów, które uchylają się od wprowadzenia PPK, ustawa przewiduje określone kary (rozdział 16 ustawy). Jeśli zatrudniający nie zawrze umowy o zarządzanie PPK w terminie lub nakłania pracownika do rezygnacji z oszczędzania w PPK, podlega karze grzywny (w wysokości do 1,5% funduszu wynagrodzeń w danym podmiocie zatrudniającym w roku obrotowym poprzedzającym popełnienie czynu zabronionego). Zatrudniający, który: nie dopełnia obowiązku terminowego zawarcia w imieniu pracowników umowy o prowadzenie PPK, lub nie dopełnia obowiązku dokonywania wpłat do PPK w przewidzianych terminach, lub nie zgłasza wymaganych ustawą danych lub zgłasza nieprawdziwe dane albo udziela w tych sprawach nieprawdziwych wyjaśnień lub odmawia ich udzielenia, nie prowadzi dokumentacji związanej z obliczaniem wpłat do PPK podlega karze grzywny w wysokości od 1 tys. zł do 1 mln zł. PFR udostępnił na stronie różne materiały informacyjne, które mogą być przydatne we wprowadzeniu PPK w firmie - ZOBACZ.
Zgodnie z ustawą o PPK będą to mogły być fundusze inwestycyjne zarządzane przez Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych, fundusze emerytalne zarządzane przez Pracownicze Towarzystwa Emertytalne, a także zakłady ubezpieczeniowe, wszystkie o ile zostały umieszczone w ewidencji PPK. Dlaczego dokonanie właściwego wyboru instytucji finansowej jest istotne? W odróżnieniu od regulacji dotyczących OFE, w przypadku PPK pracodawca samodzielnie za wszystkich swoich pracowników dokonuje wyboru instytucji finansowej, która będzie zarządzała olbrzymimi pieniędzmi. Stronie społecznej przyznano prawo do konsultacji z pracodawcą w zakresie tej decyzji, jednak to wyłącznie pracodawca będzie podpisywał umowę z wybraną instytucją i to do niego należy ostateczna decyzja. Dodatkowego znaczenia tej decyzji dodaje fakt, że w przeciwieństwie do PPE, w ramach PPK inwestowane będą również obowiązkowe składki pochodzące bezpośrednio z wynagrodzeń pracowników. Ustawa o PPK nakłada zatem na pracodawców obowiązek dokonania wyboru mając na uwadze najlepiej rozumiany interes osób zatrudnionych. A pracownicy będą z pewnością uważnie przyglądać się wykonaniu tego obowiązku przez pracodawcę. Na co pracodawca powinien zwrócić uwagę? Biorąc powyższe pod uwagę pracodawca powinien w szczególności oprzeć swój wybór o dokładną analizę ekonomiczno-prawną instytucji finansowych i ich ofert. Z uwagi na to, że działalność funduszy związana jest z nieodłącznym ryzykiem i co za tym idzie, nie można wykluczyć, że środki zgromadzone w funduszach PPK będą czasem także topnieć. Może to powodować wątpliwości lub zaniepokojenie po stronie uczestników. Nie tylko koszty są ważne Kryteria wyboru, o których mowa, nie powinny być ograniczone wyłącznie do wysokości wynagrodzenia lub kosztów zarządzania programem. Są to oczywiście istotne elementy, którymi poszczególne oferty instytucji finansowych mogą się od siebie różnić. Ustawodawca ograniczył potencjalny zakres tych różnic poprzez uregulowanie zasad naliczania wynagrodzenia i kosztów zarządzania funduszami, ograniczających znacznie swobodę poszczególnych instytucji w ich pobieraniu. Nie ulega wątpliwości, że wyniki osiągane przez poszczególne fundusze PPK (np. stopy zwrotu) będą się od siebie różnić. Nie zmieni tego fakt, że podobnie jak w przypadku kosztów i wynagrodzeń instytucji, również podstawowe wytyczne dotyczące sposobu inwestowania środków przez fundusze (takie jak wymagany udział poszczególnego rodzaju instrumentów finansowych np. akcji, czy papierów dłużnych w portfelach uczestników) zostały wyrażone w ustawie o PPK. Ostateczne wyniki osiągane przez poszczególne fundusze będą jednak zależały od konkretnych działań i inwestycji podmiotów zarządzających. Dlatego przed dokonaniem wyboru instytucji zasadnym będzie uzyskanie jak najwięcej informacji o tym jakie działania kryją się za ofertą instytucji finansowej oraz czym dana instytucja będzie się kierować, żeby zapewnić, że jej inwestycje będą korzystne dla uczestników PPK. Pracodawca wybierając ofertę danej instytucji powinien przyjrzeć się jej uważnie pod kątem przykładowo takich kryteriów, jak dotychczasowe wyniki finansowe, doświadczenie, sposób działania i inwestowania. Takie wskaźniki mogą wiele mówić na temat prawdopodobieństwa prawidłowego zarządzania środkami klientów. Pokazują one także poziom profesjonalizmu i potencjał danej instytucji. Istotne znaczenie mogą mieć także warunki prawne proponowanych umów. Podobnie nie powinna być niedoceniana oferta dla pracodawców, jak i pracowników w zakresie obsługi klienta. Instytucja finansowa powinna też odciążyć pracodawcę w bieżącej obsłudze administracyjnej programu. Ponadto bardzo istotna dla satysfakcji i poczucia bezpieczeństwa pracowników może być możliwość korzystania z przejrzystego i użytecznego narzędzia informatycznego do zarządzania swoim kontem PPK oraz dostępność konsultantów.
Pięć nowych wzorów formularzy dostępnych jest od dziś w ramach dobrych praktyk na portalu MojePPK. Przydatne one okazać się mogą w sprawnej komunikacji pomiędzy pracownikami a pracodawcami, w zakresie związanym z prowadzeniem Pracowniczych Planów Kapitałowych. Opublikowane dziś wzory formularzy to: Deklaracja uczestnika PPK w zakresie finansowania wpłat podstawowych do PPK – do wykorzystania przez uczestnika PPK deklarującego obniżenie wpłaty podstawowej do PPK. Deklaracja uczestnika PPK w zakresie finansowania wpłat dodatkowych do PPK – do wykorzystania przez uczestnika PPK deklarującego finansowanie wpłaty dodatkowej do PPK lub rezygnującego z dokonywania tej wpłaty. Oświadczenie uczestnika PPK o zawartych umowach o prowadzenie PPK – do wykorzystania przez uczestnika PPK zmieniającego pracę. Wniosek osoby zatrudnionej o dokonywanie wpłat do PPK – do wykorzystania przez osoby zatrudnione, które wcześniej złożyły deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK i chcą oszczędzać w PPK. Wniosek o zawarcie umowy o prowadzenie PPK – do wykorzystania przez osoby zatrudnione, które ukończyły 55. rok życia i nie ukończyły 70. roku życia, a chcą przystąpić do PPK. Osoby zatrudnione i uczestnicy PPK mogą korzystać z udostępnionych na portalu MojePPK wzorów formularzy przy składaniu oświadczeń w zakresie PPK podmiotom je zatrudniającym. Wzory te mogą być wykorzystywane również przez podmioty zatrudniające w celu usprawnienia komunikacji w zakresie PPK w firmie. Wszystkie wzory są w edytowalnym formacie doc, który można otwierać i zapisywać w popularnych biurowych procesorach tekstu, także bezpłatnych, takich jak OpenOffice, na dowolnej platformie (Android, iOS, Mac, Windows, Linux). Nowe wzory formularzy dostępne są w sekcji Materiały do pobrania, zarówno w części Dla pracownika, jak i Dla pracodawcy. Wszystkie one mają oznaczenie nazwy pliku zawierające słowo [wzór] dla łatwiejszego wyszukiwania.
Każdy z nas czuje się bardziej odpowiedzialny za efekty swojej pracy, jeśli miał zapewnioną możliwość podejmowania decyzji dotyczących jej organizacji, sposobu wykonania czy wykorzystania jej owoców. W polskim porządku prawnym jest kilka instytucji prawnych, które mają zagwarantować pracownikom wpływ na decyzje ich dotyczące w określonych sytuacjach. Dwie z nich bywają niedoceniane – są to przedstawiciel pracowników i rada pracowników. Jeśli chcielibyśmy znaleźć w przepisach prawa pracy definicję, kim jest przedstawiciel pracowników, to jej nie znajdziemy. Jego rola oraz kompetencje wyrażają się w poszczególnych normach, które wymagają od pracodawcy zaangażowania przedstawiciela lub przedstawicieli pracowników w podjęcie określonych działań. Sytuacji wymagających takiego współdziałania jest w sumie ok. 11. Można powiedzieć, że przedstawiciel lub przedstawiciele pracowników występują w zastępstwie organizacji związkowej. Z zestawienia przypadków, w których przepisy prawa pracy wspominają o przedstawicielstwie pracowników, wynika bowiem, że jego zaangażowanie nie jest wymagane wówczas, gdy w zakładzie pracy działa zakładowa organizacja związkowa. W takim wypadku to związek zawodowy reprezentuje pracowników i broni ich praw, uczestnicząc w ustalaniu z pracodawcą kwestii wymagających porozumienia lub opinii reprezentacji pracowników. POLECAMY SPRAWDŹ, W JAKICH SPRAWACH DZIAŁAJĄ PRZEDSTAWICIELE PRACOWNIKÓW: zawarcie z pracodawcą porozumienia o zawieszeniu stosowania w całości lub w części przepisów prawa pracy, określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy (art. 91 Kp) – przedstawiciel negocjuje porozumienie i akceptuje ostateczną treść, a zatem współdecyduje; zawarcie z pracodawcą porozumienia o stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników niż wynikające z umów o pracę (art. 231a Kp) – przedstawiciel pracowników negocjuje porozumienie i akceptuje ostateczną treść, a zatem współdecyduje; zawarcie z pracodawcą porozumienia w sprawie wprowadzenia tzw. elastycznego czasu pracy lub wydłużenia okresów rozliczeniowych (art. 150 kp) – przedstawiciele pracowników negocjują porozumienie i akceptują ostateczną jego treść, a zatem współdecydują; zawarcie z pracodawcą porozumienia w sprawie wykazu prac szczególnie niebezpiecznych albo związanych z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym (art. 1517 Kp) – przedstawiciele pracowników negocjują porozumienie i akceptują jego ostateczną treść, a zatem współdecydują; przedstawiciele pracowników prowadzą z pracodawcą konsultacje w sprawach BHP (art. 23711a Kp) – wydają opinię (ostateczna decyzja należy do pracodawcy); udział w konsultacjach z pracodawcą w sprawie regulaminu postępowania ws. zwolnień grupowych (art. 3 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników) – przedstawiciele pracowników udzielają pracodawcy konsultacji, wydają opinię (ostateczna decyzja należy do pracodawcy); uzgodnienie z pracodawcą wysokości odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych lub nietworzenia Funduszu (art. 4 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych) – przedstawiciel pracowników współdecyduje, negocjuje wysokość odpisu; uzgodnienie treści regulaminu ZFŚS (art. 8 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych) – przedstawiciel pracowników współdecyduje, ustala treść regulaminu z pracodawcą; uzgodnienie regulaminu wykorzystania środków funduszu rehabilitacji (§ 5 rozporządzenia w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych) – przedstawiciele pracowników współdecydują, ustalają treść regulaminu; wydanie opinii w sprawie profilaktycznych napojów i posiłków (§ 5 rozporządzenia w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów) – przedstawiciele pracowników opiniują tę sprawę - decyzję podejmuje pracodawca. zawarcie porozumienia ws. indywidualnego rozkładu czasu pracy kierowców (art. 8 ustawy o czasie pracy kierowców) – przedstawiciele pracowników współdecydują, ustalają treść porozumienia. Sprawy wymagające zaangażowania przedstawicieli pracowników Czy w takim razie u pracodawcy, u którego nie działa organizacja związkowa, trzeba doprowadzić do wyłonienia przedstawicieli pracowników? Nie ma generalnego nakazu, z którego wynikałby taki obowiązek. Jeśli jednak pracodawca planuje działanie w sprawach, w których przepisy stanowią o reprezentacji pracowników, rezygnacja z niej może doprowadzić do wadliwości, a wręcz braku prawnej skuteczności takich działań pracodawcy. W zależności od sprawy, z którą muszą się zmierzyć pracodawca i przedstawiciele pracowników, ustawodawca różnie uregulował rolę reprezentacji pracowniczej. Zdecydowanie częściej przyznał pracownikom głos stanowiący, wymagając uzgodnienia treści regulacji wewnątrzzakładowych. W konsekwencji np. regulamin zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, na którego treść nie zgodził się przedstawiciel pracowników, będzie regulaminem wydanym z naruszeniem postanowień ustawy, co może być oceniane jako wykroczenie, o którym stanowi art. 12a ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Katalog spraw, w których przepisy nakładają obowiązek współdziałania z przedstawicielami pracowników, jest zamknięty. To znaczy, że w każdej innej sprawie pracodawca, u którego nie działa organizacja związkowa, może podejmować samodzielne działania i decyzje, w szczególności dotyczące organizacji pracy. Można jednak pójść krok dalej i zdecydować, że przedstawiciele pracowników będą zaangażowani także w inne, niewymienione w przepisach sprawy. Kwestie te można przewidzieć w regulaminie pracy, ustalając np., że pracodawca zasięga opinii przedstawicieli pracowników, podejmując decyzje w sprawach dotyczących programów benefitowych, szkoleń dla pracowników czy integracji. Współdziałanie z reprezentacją pracowników powinno ograniczać się do spraw związanych z prawami lub obowiązkami wszystkich pracowników. Nie ma podstaw prawnych, by angażować przedstawicieli pracowników w sprawy indywidualne innych osób. Takie działanie mogłoby naruszać ich dobra osobiste lub przepisy o ochronie danych osobowych. Jak wyłonić przedstawiciela pracowników? Prawo pracy, stanowiąc o przedstawicielu lub przedstawicielach pracowników, pozostawia pracodawcy dość szeroką swobodę w doprowadzeniu do wyłonienia takiej osoby. Warunek jest jeden – reprezentacja ma być wybrana w sposób przyjęty u danego pracodawcy. Taka konstrukcja powoduje, że nie ma możliwości wyznaczenia przedstawicieli pracowników – nie może to być uznaniowa decyzja pracodawcy. Pozostawienie pracownikom wyboru ich reprezentacji gwarantuje, że to pracownicy decydują, kto najlepiej będzie reprezentował ich prawa. Od tego, czy w danym zakładzie pracy istnieje zwyczaj wybierania przedstawicieli pracowników, czy nie, zależy, w jakim trybie do niego dojdzie. Jeżeli do tej pory pracownicy nie brali udziału w żadnych zakładowych wyborach i w konsekwencji nie ma zwyczaju ich przeprowadzania, to pracodawca może na nowo zdecydować o kształcie i organizacji wyborów. Wybory można przeprowadzać za każdym razem, gdy istnieje potrzeba zaangażowania przedstawicieli pracowników (przedstawiciele wybierani ad hoc do załatwienia konkretnej sprawy) lub można ustalić kadencję przedstawiciela pracowników i przewidzieć, że w jej okresie jest uprawniony do działania we wszystkich sprawach wymagających jego zaangażowania. W tym celu warto spisać regulamin wyborów, który określi w szczególności: ilu członków będzie liczyć reprezentacja pracowników, kto jest uprawniony do kandydowania, kto może zgłaszać kandydatów i jak kandydaci mają wyrażać zgodę na kandydowanie, na jakich zasadach działa komisja wyborcza. Przepisy nie określają, ilu przedstawicieli pracowników trzeba wybrać. W większości wypadków ustawodawca posługuje się liczbą mnogą, więc w tych sprawach można uznać, że przedstawicieli powinno być co najmniej dwóch. Niektórzy pracodawcy decydują się na wprowadzenie cenzusu stażu pracy dla kandydatów. Jest to uzasadnione tym, że osoby, które mają dłuższy staż pracy, lepiej znają pracodawcę, środowisko, w którym działa, a przede wszystkim mają większe rozeznanie w potrzebach pracowników. Z istoty wyborów wynika, że czynne prawo wyborcze powinno przysługiwać wszystkim pracownikom. W tym miejscu warto zwrócić uwagę, że sprawy wymienione powyżej dotyczą pracowników, więc przedstawiciele nie działają w imieniu osób zatrudnionych na innej podstawie prawnej. Te osoby co do zasady nie mają zagwarantowanej reprezentacji. Wyjątkiem jest reprezentacja osób zatrudnionych uczestnicząca w wyborze instytucji finansowej w PPK oraz reprezentacja pracowników, z którą jest zawierana umowa zakładowa dotycząca PPE, o ile umowa ta uznaje, że pracownikami są także inne osoby niż pracownicy w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy. Pełnienie funkcji przedstawiciela pracowników to funkcja społeczna, przepisy nie przewidują w zamian dodatkowego wynagrodzenia, chociaż pracodawca może zdecydować o przyznaniu dodatku z tytułu pełnienia takich obowiązków. Rola reprezentacji pracowników nie wiąże się z żadnymi przywilejami, w szczególności nie przysługuje ochrona przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę przedstawicielowi pracowników. Rada pracowników nie zastępuje przedstawicieli pracowników ani organizacji związkowej Rada pracowników to organ, który ma za zadanie realizować prawo pracowników do zabierania głosu i pozyskiwania określonych informacji. Jego funkcjonowanie jest dość szczegółowo uregulowane w ustawie z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (Dz. U. Nr 79, poz. 550 z późn. zm.) i co trzeba podkreślić – niezależnie od innych ciał przedstawicielskich, takich jak przedstawiciele pracowników, europejskie rady zakładowe, związki zawodowe czy specjalne zespoły negocjacyjne i organy przedstawicielskie w spółce europejskiej i spółdzielni europejskiej. To oznacza, że powołanie rady pracowników i współpraca z nią nie zwalnia pracodawcy z obowiązków względem innych podmiotów, które mogą być zaangażowane w podejmowanie określonych decyzji. W konsekwencji w konkretnych sprawach pracodawca może np. rozmawiać jednocześnie ze związkiem zawodowym, europejską radą zakładową i radą pracowników, czego przykładami mogą być proces przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę czy proces zwolnień grupowych. Pracodawca jest zobowiązany przekazać radzie pracowników informacje dotyczące: działalności i sytuacji ekonomicznej pracodawcy oraz przewidywanych w tym zakresie zmian, stanu, struktury i przewidywanych zmian zatrudnienia oraz działań mających na celu utrzymanie poziomu zatrudnienia, działań, które mogą powodować istotne zmiany w organizacji pracy lub podstawach zatrudnienia. Pracodawca przekazuje informacje w razie: przewidywanych zmian lub zamierzonych działań oraz na pisemny wniosek rady pracowników. Pracodawca prowadzi konsultacje z radą pracowników w sprawach dotyczących: stanu, struktury i przewidywanych zmian zatrudnienia oraz działań mających na celu utrzymanie poziomu zatrudnienia, działań, które mogą powodować istotne zmiany w organizacji pracy lub podstawach zatrudnienia. Ustawa z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji, Dz. U. nr 79, poz. 550 z późn. Zm. Ustawodawca przewidział, że istnieje uzasadnienie dla powołania rady u dużych pracodawców, zatrudniających ponad 50 osób. W stosunku do zakładów zatrudniających mniejszą liczbę pracowników ustawa nie ma zastosowania. Ci pracodawcy, którzy zbliżają się do tej liczby, muszą się wykazać czujnością – po osiągnięciu wielkości zatrudnienia w liczbie co najmniej 50 pracowników pracodawca niezwłocznie podaje tę informację do wiadomości pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy (np. na tablicy ogłoszeń, w intranecie, wiadomością e-mailową). Niedopełnienie tego obowiązku stanowi wykroczenie zagrożone karą ograniczenia wolności albo grzywny. Sens przekazywania tej informacji wyraża się w tym, że pracownicy, wiedząc, że osiągnęli pułap uprawniający do powołania rady pracowników, m... Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów Co zyskasz, kupując prenumeratę? 6 wydań magazynu "HR Business Partner" Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online Możliwość pobrania materiałów dodatkowych ...i wiele więcej! Sprawdź
Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) dotyczą niemal każdego przedsiębiorcy. Warto zapoznać się z tym tematem również jeśli jesteśmy pracownikiem, aby móc zdecydować, czy będziemy uczestnikiem PPK, czy z nich zrezygnujemy. Warto na PPK spojrzeć z punktu widzenia działu kadrowo-płacowego. Z jednej strony można założyć, że „jakoś to będzie”, jednak zdecydowanie lepszym podejściem jest przygotowanie się do PPK. Jak uniknąć przykrych niespodzianek? Należy pamiętać, że lista pracowników, którzy zgodzą się na PPK może być dynamiczna. Z PPK można zrezygnować, zmienić jego warunki i dowolnie modyfikować w zależności od potrzeb. Ciągłe zmiany oznaczają, że należy kontrolować listę do PPK. W jaki sposób najlepiej to zrobić? Oczywiście za pomocą automatyzacji. Dlaczego warto zainwestować w program do PPK? Program pozwoli na kontrolowanie zmiennych, mających wpływ na wysokość wpłat do PPK. Ponieważ są one zmienne, automatyzacja list do PPK niesamowicie ułatwi i usprawni pracę. Program taki powinien: - umożliwiać prowadzenie bazy, w której widnieje aktualny spis pracowników wyrażających chęć udziału w PPK - rejestrować rezygnację z PPK - przechowywać informacje o wysokości składek do PPK - pomagać w naliczaniu składek - przekazywać deklaracje związane z PPK do instytucji finansowych - pilnować harmonogramu związanego z PPK narzuconego przez instytucje finansowe, najlepiej wysyłając nam powiadomienia, np. „najwyższy czas zgłosić pracownika do PPK, ponieważ przepracował już określoną ilość czasu”. Kto może znaleźć się na liście do PPK? Na liście do PPK mogą znaleźć się osoby, które: - są między 18. A 55. Rokiem życia - otrzymują wynagrodzenie podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu (np. umowa o pracę, umowa zlecenie, praca nakładcza, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub spółdzielni kółek rolniczych, członkowie rad nadzorczych) - obcokrajowcy zatrudnieni w Polsce. Kto wpłaca do PPK? Pracodawca czy pracownik? Do PPK wpłacać może zarówno pracodawca jak i pracownik. Z tym że wpłaty pracodawcy są dla pracownika przychodem. Oznacza to, że od wpłat do PPK finansowanych przez pracodawcę trzeba odprowadzać podatek dochodowy. Wpłaty do PPK dzieli się na podstawowe (które są obowiązkowe) oraz dodatkowe. W sumie zarówno pracodawca jak i pracownik mogą wpłacić do PPK każdego miesiąca maksymalnie 4% wynagrodzenia każdy. Wpłaty podstawowe wynoszą (w stosunku do wynagrodzenia): - 2% - jeśli wpłaty finansowane są przez pracownika - 1,5% - jeśli wpłaty finansowane są przez pracodawcę Wpłaty dodatkowe (w stosunku do wynagrodzenia): - maksymalnie 2% - jeśli wpłaty finansowane są przez pracownika - maksymalnie 2,5% - jeśli wpłaty finansowane są przez pracodawcę Od czego zależy wysokość maksymalnej wpłaty? Wysokość wpłaty do PPK może się zmienić, jeśli: - pracownik zwyczajnie ma ochotę zmienić jej wysokość (oczywiście w ramach procentowych określonych przez ustawę o pracowniczych planach kapitałowych) - pracownik otrzymał premię lub nagrodę (podlegającą „ozusowaniu”) - pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim - pracownik przebywał na urlopie bezpłatnym - wynagrodzenie miesięczne pracownika (może pochodzić z kilku różnych źródeł) nie jest wyższe niż 120% minimalnego wynagrodzenia. Wtedy podstawowa wpłata do PPK może wynieść tylko 0,5%. Jak nalicza się wpłaty do PPK? Wpłaty do PPK nalicza się od wynagrodzenia brutto, wliczając w to również nadgodziny, premie i benefity, które podlegają składkom na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Wpłaty do PPK są wstrzymane, jeśli pracownik przebywa na urlopie wychowawczym, rodzicielskim, macierzyńskim, bezpłatnym, zasiłku rehabilitacyjnym lub zwolnieniu lekarskim. Odliczanie wpłat do PPK Wpłaty do PPK są naliczane od wynagrodzenia brutto, ale odliczane od wynagrodzenia netto. Wpłaty pracowników do PPK odlicza się z wynagrodzenia netto pracowników. Wpłaty pracodawców są dodatkiem dla zatrudnionych, należy jednak z wynagrodzenia potrącić podatek dochodowy od tych dopłat (odpowiednio 17% lub 32%). Zgodnie z ustawą o PPK wpłaty pracodawców nie są „ozusowane”. Ważną informacją dla podmiotów zatrudniających jest fakt, że wpłaty pracodawców stanowią koszty podatkowe (KUP), ale dopiero od momentu przesłania na rachunek bankowy instytucji finansowej. Np. jeśli pracodawca sfinansował wpłaty do PPK i przekazał je do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym naliczył wpłaty, może zaliczyć te środki do KUP za miesiąc, za który są należne. Wynagrodzenie uczestnika PPK Pracodawca rozpoczyna wpłacać pieniądze do PPK, zaczynając od miesiąca, który następuje po miesiącu, w którym powstał stosunek prawny opisany w umowie zawartej o prowadzenie PPK. W myśl Art. 28 pracodawca jest obowiązany w szczególności do naliczania i pobierania wpłat od osoby, która wyraziła zgodę na PPK. Pracodawca musi też dokonywać wpłaty do wybranej instytucji finansowej. Ponad to obowiązkiem pracodawcy jest naliczenie i dokonanie wpłat, do których sam się zobowiązał. Pracodawca ma na przekazanie wpłat do wybranej instytucji finansowej określoną ilość czasu, a mianowicie musi to zrobić do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym naliczył i pobrał wpłaty. W celu naliczania wpłat pracodawca uwzględnia podstawę składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe. Wpłata od wynagrodzenia nie uwzględnia składki na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz podatek dochodowy. Limit wpłat do PPK Należy pamiętać, że istnieje maksymalna wysokość wpłaty do PPK. Maksymalny limit wpłat (a także dopłat) do PPK, które można dokonać na konto danego uczestnika PPK to dolarów amerykańskich. Oznacza to, że wpłaty i dopłaty nie mogą przekroczyć w danym roku kalendarzowym równowartości tej kwoty w polskich złotych (przeliczając według średniego kursu dolara amerykańskiego w Narodowym Banku Polskim na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień 31 grudnia roku poprzedzającego dany rok kalendarzowy). Jolanta Rustecki, HR Manager VGD Jeśli chcą Państwo dowiedzieć się więcej na temat PPK, a także zobaczyć kilka praktycznych przykładów oraz poznać odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania związane z PPK, zachęcamy do udziału w webinarium pt. "PPK dla pracodawcy – 10 dni przed terminem zawarcia umowy o zarządzanie". Webinarium odbędzie się roku (piątek) w godzinach 10:30 - 11:45. Więcej szczegółów oraz rejestracja:
jak wybrać przedstawiciela pracowników do ppk